श्लोक

निशान्ते पिबेद्वारि दिनान्ते च पयः पिबेत् – आयुर्वेद श्लोक पदच्छेद, शब्दार्थ, अन्वय, अनुवाद

श्लोक

निशान्ते पिबेद्वारि दिनान्ते च पयः पिबेत्।
भोजनान्ते पिबेत्तक्रं किं वैद्यस्य प्रयोजनम्॥

पदच्छेद

निशान्ते पिबेत् वारि दिनान्ते च पयः पिबेत्।
भोजनान्ते पिबेत् तक्रं किं वैद्यस्य प्रयोजनम्॥

शब्दार्थ

संस्कृतम्मराठीहिन्दीEnglish
निशान्तेरात्रीच्या शेवटी (म्हणजे सकाळी)रात्रि के अन्त में (अर्थात सुबह)At the end of night; i. e. at the morning
पिबेत्प्यावेपीना चाहिएShould drink
वारिपाणीजल, पानीWater
दिनान्तेदिवसाच्या शेवटी (म्हणजे रात्री झोपण्यापूर्वी)दिन के अन्त में (अर्थात् रात्रि में सोने से पहले)At the end of the day; i. e. before going to bed.
आणिऔरAnd
पयःदूधदूधMilk
पिबेत्प्यावेपीना चाहिएShould drink
भोजनान्तेभोजनाच्या शेवटी (म्हणजे दुपारी भोजनानंतर)भोजन के अन्त में (अर्थात् दोपर के भोजन के बाद)After the lunch
पिबेत्प्यावेपीना चाहिएShould drink
तक्रम्ताकछाछButtermilk
किम्कायक्याWhat
वैद्यस्यवैद्याचे (डॉक्टरचे)वैद्य का (डाक्टर का)Doctor’s / ….of doctor
प्रयोजनकामउपयोग, कामUse

अन्वय

(मनुष्यः) निशान्ते वारि पिबेत्, दिनान्ते च पयः पिबेत्, भोजनान्ते (च) तक्रं पिबेत्। (तथा कृते) वैद्यस्य किं प्रयोजनं (भविष्यति)?

अनुवाद

मराठी अनुवाद

मनुष्याने सकाळी (उठल्यावर लगेच) पाणी प्यावे, रात्री (झोपण्यापूर्वी) दूध प्यावे, (दुपारी) भोजन झाल्यावर ताक प्यावे। तसे केल्यावर वैद्याचे (डॉक्टरांचे) काय काम पडेल?

हिन्दी अनुवाद

मनुष्य ने सुबह (उठने के बाद सबसे पहले) पानी चाहिए, रात्रि में (नींद से पहले) दूध पीना चाहिए, (दोपहर) भोजन के पश्चात् छाछ पीना चाहिए। ऐसा करने पर वैद्यजी (डाक्टर) का क्या काम?

English translation

A man should drink water early in the morning, should drink milk before going to bed and should drink buttermilk after having lunch. If done so, there will be no need for a doctor.

2 टिप्पणियाँ

Leave a Reply